Hard Disk Drive یا دیسک سخت بعنوان یک محل برای ذخیره سازی اطلاعات یا حافظة دائمی استفاده می‌شود. در اصطلاح عامیانه به دیسک سخت ، Hard می گویند . Hard یک حافظة دائمی است که تمام اطلاعاتی که در کامپیوتر دیده می‌شود روی آن ذخیره شده‌است. گفتنی است که دیسکها، صفحات گرد مغناطیسی هستند که روی آنها Track یا شیارهای هم‌مرکزی وجوددارد. شیارها به بخشهایی تقسیم شده‌اند که به آنها Sector می‌گویند.

دیسکهای سخت ابتدا در ظرفیت‌های چند مگابایتی به بازار عرضه شدند ، Hardهای 640 مگابایتی ممکن است هنوز هم یافت شوند، اما به سرعت Hardهای چند گیگابایتی به بازار آمدند . دیسکهای سخت با ظرفیت‌های 1.2 ، 2.3 ، 3.2 ، 4.3 ، 6.4 و 10.2 گیگابایتی به سرعت و در طی چند سال به بازار عرضه شدند، در حال حاضر بیشتر دارندگان کامپیوترهای شخصی دارای هارد هایی با ظرفیت‌های 20 ، 40 ، 60 و 120 گیگابایت هستند.
دیسکهای سخت در دو اندازة فیزیکی به بازار عرضه شدند ، مدلهای قدیمی که در ابتدا وجود داشتند به اندازة یک درایو CDROM بودند و عده‌ای دیگر به اندازه یک درایو Floppy، که امروزه معمولاً تنها از این نوع در بازار به چشم می‌خورد. البته هارد های امروزی نیز در در اندازه Slim و Normal در بازار وجود دارند که تنها تفاوتشان در ضخامت آنها می باشد .
Hardها دارای دو محل اتصال کابل هستند . یکی برای اتصال یک کابل چهار پین سوکتی، که برای برقراری جریان برق به کار می‌رود و دیگری یک اتصال 39 پین که برای انتقال Data به کار می‌رود. سمت قرمز این دو کابل باید به طرف یکدیگر باشد. البته با زائده‌ای که روی این کابل‌ها وجود دارد ، ما نمی‌توانیم آنها بصورت اشتباه در محل اتصالشان قرار دهیم . البته ممکن است گاهی هارددیسکهایی ببینید که تعداد پین‌های کابل دادهء آن 50 عدد است. این هاردها از نوع SCSI است و باید به یک محل اتصال SCSI متصل شوند. این محل یا روی یک Main Board وجوددارد و یا باید برای اتصال آن یک برد SCSI تهیه کرده و آن را روی شیار مربوط قرار دهند .
علاوه بر محل اتصال کابل‌ها، تعدادی پین در دو ردیف دیده می‌شوند. این پین‌ها برای تعیین ترتیب درایو جاری هستند. بوسیلهء قراردادن شیئ کوچکی به نام Jumper که برای اتصال دو پین مجاور به کارمی‌رود ، ما می‌توانیم یک اتصال بین دو پین ایجاد کنیم. با ایجاد این اتصال تعیین می‌کنیم که این درایو Master است یا Slave . برای اینکه بدانید یک جامپر را چگونه با قرارداد می‌توانید به برچسب روی هارد توجه کنید.
مکانیسم عملکرد درایو دیسکهای سخت نیز مانند CDROM و فلاپی‌درایو است، دو موتور اصلی، یکی برای چرخاندن دیسک و دیگری برای حرکت دادن هد، وجود دارد. تفاوت‌ هارددیسک با فلاپی از نظر مکانیسمی وجود چندین صفحة روی هم در دیسکهای سخت است که به آنها استوانه گفته می‌شود، البته سرعت چرخش دیسکها و خواندن و نوشتن اطلاعات در Hard بسیار بیشتر از فلاپی است.
هارددیسکها دارای چند قسمت اصلی هستند که عبارتند از :
• موتور گردانندة دیسکها.
• موتور محرک هد.
• برد اصلی، برای کنترل هارد.
• محل اتصال کابل برق و Data.
• بدنة فلزی برای محافظت از هارد.

باید به خاطر داشته باشیم که در جابجایی دیسکهای سخت باید بسیار دقت نمود. زیرا، کوچکترین ضربه می‌تواند روی دیسکها ایجاد خرابی یا Bad Sector نماید.
دیسک‌های‌سخت IDE از کابل‌های نواری پهنی استفاده‌می‌کنند، که درداخل‌کامپیوتر بسیار به‌چشم‌می‌آیند . دیسکهای‌سخت ساتا از کابلهای نواری با پهنای بسیار کمتری استفاده‌می‌کنند. این کابلهای نازک دارای کانکتورهای بست‌داری هستند که کارکردن با آنها را ساده‌تر می‌کند.
دیسکهای‌سخت ساتا اطلاعات را با سرعت متوسطم 150 مگابیت بر ثانیه انتقال می‌دهند. اما مقاله‌های زیادی روی اینترنت در مورد هارد دیسکهای با سرعت 3 گیگا بیت در ثانیه خواهید یافت. حال قصد داریم تا یک هارد IDE را با یک هارد Sata مقایسه کنیم و ببینیم چرا صنعت در آینده تکنولوژی SATA را برخواهدگزید.
ابتدا یک کامپیوتر قدیمی را به یک هارد SATA مجهز می‌کنیم. و بعد از آن دو کامپیوتر امروزی، با سرعت متعارف را با دیسک‌های‌سخت IDE برای مقایسه انتخاب می‌نماییم.
در این قسمت یک انتقال فایل معمولی را انجام می‌دهیم. برای اینکه در هر سه کامپیوتر انتقال اطلاعات کاملاً مشابه باشد در ویندوز XP شاخه system32 انتخاب شده، که در حدود 330 مگابایت حجم و حدود 2000 عدد فایل در آن وجود دارد.حال در DOS فرمان copy را اجرا می‌کنیم، نتایج جالبی بدست می آید که عبارتند از :
1- انتقال اطلاعات کامپیوتر جدید اول به همراه هارد IDE در زمان 127 ثانیه
2- انتقال اطلاعات کامپیوتر جدید دوم به همراه هارد IDE در زمان 151 ثانیه
3- انتقال اطلاعات کامپیوتر قدیمی به همراه هارد Sata در زمان 44 ثانیه

در آزمایش بعدی زمان بوت شدن سیستم لحاظ شده است که البته این زمان از لحظه نمایش تصویر آغازین ویندوز تا لحظه ای که Desktop به حالت عادی در می اید محاسبه شده است . نتایج این آزمایش بدین شرح می باشد
1- بوت شدن کامپیوتر جدید اول به همراه هارد IDE در زمان 28 ثانیه
2- بوت شدن کامپیوتر جدید دوم به همراه هارد IDE در زمان 28 ثانیه
3- بوت شدن کامپیوتر قدیمی به همراه هارد SATA در زمان 17 ثانیه


البته در این تستها به کارخانه سازنده دیسکها اشاره نشده است، که مطمئناً با در نظر گرفتن این فاکتورنتایج آزمایش تغییر خواهد کرد ولی در آزمایش‌ها هر دو مدل IDE و SATA ساخت یک کارخانه بودند.